,,Wino to poezja napisana przez naturę i człowieka. Czasami rymy są proste, bezpośrednie i jednosylabowe, innym razem złożone, jak życie. Czasem pojawiają się same, innym razem to my ich szukamy, tropimy i polujemy. Na najlepsze trzeba ciężko pracować. Pracą i sercem. Strome winnice pomagają wykuwać najpiękniejsze wersety i produkować najlepsze wina. Odbija się w nich obraz raju i rozbrzmiewa głos aniołów. To wina, które są naszą dumą i Państwa przyjemnością”.
Pozwoliłem sobie przytoczyć słowa producenta Čarga z Goriška Brda, które dość trafnie oddają to, czym jest wino. To w istocie czysta poezja będąca efektem współpracy natury i ludzkich rąk, to odzwierciedlenie miejsca swego pochodzenia, historia i pewna opowieść zamknięta w każdej butelce. Czasem ta poezja nie jest najwyższych lotów, ale w wielu wypadkach to dzieło wybitne w każdym calu, wielowymiarowe, takie, od którego nie można się oderwać, i które niesie ze sobą pewne przesłanie. Wtedy wino ,,czyta się” z przyjemnością, choć nierzadko wymaga ono intelektualnego wysiłku, znajomości kontekstu. Kontekst to słowo klucz, bo dobre wino do jego zrozumienia wymaga właśnie pewnego kontekstu: miejsca, historii, tradycji, filozofii winiarza. Wtedy wszystko łatwiej zrozumieć i w pełni docenić.
Goriška Brda też zrozumiesz wtedy, kiedy osobiście tutaj przyjedziesz i spróbujesz lokalnych win. Zachwycam się tym małym regionem nie pierwszy raz, ale mam ku temu powody. Jej magii i piękna trzeba doświadczyć na własnej skórze, a wtedy naprawdę się w niej zakochasz. Spróbuj też jakościowych win stąd pochodzących, a wtedy przyznasz mi rację, że Słowenia pod tym względem nie ma się czego wstydzić w porównaniu z bardziej sławnymi winiarsko krajami.
Kolejnymi znakomitymi winami z Brda są te od Čarga. To rodzinne gospodarstwo z Pristavo, które uprawia 15 ha winnic. Członkowie rodziny sami dbają o rozwój winiarni, dzięki czemu dokładnie czuwają nad całym procesem produkcji. Samodzielnie prowadzą również sprzedaż swoich wina i to zarówno w kraju, jak i za granicą. Najstarsza wzmianka o gospodarstwie pochodzi z 1767 roku, kiedy rolnik Chiorgo zbudował dla mieszkańców Čarga przystań między dolinami Kožbanjšček i Belski potok. Wiedza i miłość do ziemi przekazywana była z pokolenia na pokolenie. Jednocześnie każde pokolenie chciało zrobić krok naprzód, dlatego w latach 90. Edbin i Dušan Erzetič sponsorowali całkowite przekształcenie gospodarstwa w uprawę winorośli i winiarstwo oraz stworzyli markę, która jest hołdem dla wszystkich pokoleń z Pristavo: Čarga 1767. obecnie winiarnią kieruje Martin Erzetič, który dwa lata z rzędu został wybrany Młodym Winiarzem Roku” w Słowenii.
Winnice Čarga znajdują się w wybranych miejscach, gdzie marglowa gleba i śródziemnomorskie słońce z wpływami alpejskimi tworzą najlepsze warunki dla rozwoju winorośli. Dla każdej odmiany rodzina stara się znaleźć najbardziej odpowiednie miejsce i odpowiedni czas zbioru. Wydajność z hektara jest wyjątkowo niska, co przemawia na korzyść wysokiej jakości wina, Winogrona wszystkich białych odmian są poddawane krótkiej maceracji, aby uzyskać doskonałą pełnię, konsystencję oraz bardziej intensywny i trwały smak. Wina ze starszych winnic oraz wszystkie wina czerwone są przechowywane i leżakowane w 225-litrowych beczkach z dębu francuskiego i słoweńskiego oraz w dużych 20-hektolitrowych drewnianych beczkach.
Dzięki samemu producentowi, mam okazję spróbować sześciu win z jego portfolio.
Na początek Čarga Donna Regina Brut Rose 2018. Powstaje metodą tradycyjną z win bazowych z odmian pinot noir i pinot gris z winnic Pec i Njiva. Dojrzewanie w butelce trwało 24 miesiące. W kieliszku mamy kuszącą woń truskawki, maliny, ale też cytrusy, grejpfrut, zapach biszkoptu i chlebowej skórki. Bardzo eleganckie, zrównoważone, świeże i niezwykle apeetyczne.
Pasuje na aperitif, ale też do mięsa kraba, skorupiaków, krewetek, łososia, rozmaitych przekąsek, carpaccio z tuńczyka.
Čarga Donna Regina Extra Brut 2019 to również metoda tradycyjna, a cuvée powstało z odmian rebula, chardonnay i pinot bianco dojrzewających w winnicach doliny potoku Kožbanjščka. Dojrzewanie w butelkach trwa 36 miesięcy. Wino częstuje nas cytrusem, dojrzałym białym owocem, kwiatami, są też piekarnicze nuty, chleb, mineralność. Zwiewność, miękkość, kwasowość, elegancja – wszystko jest na swoim miejscu.
Na aperitif lub do ryby, owoców morza, drobiu, kremowych sosów.
Čarga Jakot 2021 to wino odmiany jakot znanej szerzej jako friulano. Grona pochodzą z trzech lokalizacji: Pongrat, Draga i Muharjevo, a część owoców pochodzi z późnego zbioru. Wino fermentuje w zbiornikach ze stali nierdzewnej i betonu, niewielka część również w barriques. Dojrzewanie na osadzie przez co najmniej 6 miesięcy. Odnajdziemy tu owoce egzotyczne, mango, ananasa, brzoskwinię, melona, banana, białe kwiaty, migdały, szczyptę ziół, mineralną żyłkę i całkiem dobrą strukturę. Pyszne wino.
Pasuje do prosciutto, świeżego sera, krewetek, pieczonych warzyw, ryby, kurczaka, kuchni azjatyckiej.
Čarga Sauvignon Blanc 2021 to czysty sauvignon z winnicy Muharjevo. Fermentacja odbywa się w betonowych kadziach i w zbiornikach ze stali nierdzewnej. Po fermentacji wino dojrzewa na osadzie. Ten sauvignon częstuje nas nutami białych owoców, cytrusem, agrestem, trawą, zapachem siana. Niezwykle przyjemne, odpowiednio kwasowe, świeże i stworzone na letnie dni.
Do szparagów, frittaty z ziołami, warzywnych dań, owoców morza, makaronu z pomidorami.
Čarga Malvazija 2021, której grona pochodzą z siedlisk Pongrat i Poje, częściowo fermentuje i dojrzewa w dębowych barriques ( dojrzewanie co najmniej 6 miesięcy na osadzie drożdżowym ). W kieliszku gruszki, morele, jabłka, kwiaty, akacja, zioła, tymianek. Na podniebieniu dość krągłe, mineralne, harmonijne.
Do ryb, drobiu, risotto, makaronów.
Čarga Merlot 2018 to jedyna czerwień w tym zestawieniu. Międzynarodowa odmiana, która dobrze zakorzeniła się w winnicach Goriška Brda. Grona z winnic Pongrat i Vrtič. Dłuższa, 21-dniowa maceracja, 12 miesięcy dojrzewania w nowych i używanych francuskich barriques. Dojrzałe ciemne owoce, śliwka, jeżyna, ciemna wiśnia, dym, trochę smoły, sos balsamiczny, drewno, kakao. Usta dość miękkie i gładkie, dojrzała tanina, przyjemna kwasowość i sporo treści. Bardzo udany merlot z Brda.
Sprawdzi się z pieczonym kurczakiem, indykiem, wieprzowiną, jagnięciną, stekiem z tuńczyka, sosem pomidorowym, dojrzalszymi serami.
Čarga to Goriška Brda w bardzo dobrym wydaniu, co tylko potwierdzają wina z portfolio producenta. To pozycje obowiązkowe dla każdego, kto kocha ten niewielki, ale cudowny region.
Wina otrzymałem od producenta