Poggio Le Volpi – Lacjum i Apulia

Dziś po raz kolejny mam okazję przyjrzeć się bliżej etykietom przede wszystkim z Lacjum, po które to wina nie sięgam zbyt często. Region ten większość kojarzy z winem Frascati, jednak ta część Italii ma nam dużo więcej do zaoferowania. Spróbuję też jednocześnie win z południa kraju – Apulii, a to za sprawą producenta Poggio Le Volpi, który poza Lacjum, rozwinął swój projekt również w krainie primitivo.

Lacjum (Lazio) to region winiarski położony w środkowej części Włoch, otaczający stolicę kraju, Rzym, choć wino robi się tutaj nie tylko w samym sąsiedztwie włoskiej stolicy, ale w całym regionie. Jest to jeden z najstarszych obszarów winiarskich w Europie, którego tradycje sięgają czasów starożytnych Rzymian, a nawet jeszcze dalej wstecz. Lacjum graniczy z Toskanią, Kampanią, Abruzją i Umbrią, ma zróżnicowany krajobraz, od wybrzeża Morza Tyrreńskiego po wzgórza i wulkaniczne gleby wewnątrz regionu, co sprawia, że jest to interesujące miejsce do uprawy winorośli. Klimat Lacjum jest śródziemnomorski, z łagodnymi zimami i gorącymi, suchymi latami. Region korzysta z wpływu morskiego powietrza, które łagodzi temperatury bliżej wybrzeża, natomiast tereny górzyste chronione przez Apeniny przed zimnymi wiatrami, podlegają różnym mikroklimatom. Wulkaniczne, żyzne gleby bogate w minerały (głównie gleby tufowe bogate w potas), są szczególnie odpowiednie dla białych winogron, ponieważ zapewniają dobrą równowagę kwasowości i to właśnie z białych win Lacjum słynie, choć zapewne przeciętny miłośnik wina rzadko ma okazję sięgać po etykiety stąd pochodzące.

Sam również niezbyt często pijam wina z Lacjum, ale w najbliższym czasie sytuacja trochę się zmieni i będzie możliwość poddania degustacji kilkunastu butelek z tej części Włoch. Dziś etykiety od Poggio Le Volpi, a żeby odnaleźć korzenie tej firmy, musimy cofnąć się o prawie stulecie. Wszystko zaczęło się w 1920 roku, kiedy Manlio Mergè rozpoczął produkcję wina i oliwy. Jego pasja do ziemi została najpierw przekazana synowi Armando, a następnie wnukowi Felice. Obaj zamienili marzenie dziadka Manlio w rzeczywistość, zakładając w 1996 roku farmę Poggio Le Volpi w Monte Porzio Catone. Jest to obszar pochodzenia wulkanicznego, dlatego jest z natury żyzny. Poggio Le Volpi stanowi pierwszy punkt zwrotny w działalności rodzinnej firmy. Armando rozpoczął produkcję w Monte Porzio Catone i przekształcił przedsięwzięcie z lokalnego w takie o skali krajowej, a Felice, podążając za biznesowymi skłonnościami swojego ojca, został enologiem, wprowadzając firmę do kręgu najciekawszych firm winiarskich pod względem produkcji w regionie Lacjum, osiągając wysokie uznanie wśród krajowych i międzynarodowych miłośników wina.

Samo Monte Porzio Catone znajduje się na pagórkowatym terenie około 20 kilometrów na południowy wschód od Rzymu, na Wzgórzach Albańskich ( Colli Albani ). Są tu ziemie bogate w minerały, takie jak potas, fosfor, siarka i magnez, skały lawowe, tuf i piasek, bardzo przydatne związki do dobrego drenażu i wchłaniania wody, a zatem do żyzności gleby. Monte Porzio Catone jest otoczone lasami kasztanowymi zasadzonymi w XVIII wieku i chronionymi w ramach Parku Regionalnym Castelli Romani. Jedną z głównych działalności miasta jest uprawa winorośli i produkcja wina Frascati, a rzeczywistości większe skupiska winnic w obszarze Castelli Romani znajdują się właśnie w Monte Porzio Catone. Poggio Le Volpi uprawia tutaj w swoich winnicach takie odmiany jak malvasia del Lazio, malvasia di candia, bombino, trebbiano, cesanese, montepulciano, merlot, cabernet franc.

Drugi projekt rodziny to posiadłość w Apulii – Masca del Tacco. W 2010 roku Felice Mergè, kierując się doświadczeniem swojego ojca Armando, kupił i odnowił budynek znany od dawna jako Cooperativa Comunale dei Produttori di Erchie, działający od 1949 roku. Zmienił nazwę na Masca del Tacco, a posiadłość odzyskała swój pierwotny wiejski splendor, ale jednocześnie została wzbogacona o najnowszy sprzęt i innowacyjne techniki produkcyjne, mające na celu wytwarzanie najlepszej jakości wina bez utraty jego tradycyjnego charakteru. Masca del Tacco następnie rozszerzyła swoje
winnice na obszary Veglie i Torricella. Winiarnia produkuje wina z ponad 50-letnich krzewów, a głównymi winogronami są primitivo, negroamaro, fiano, a także susumaniello, choć uprawa obejmuje też np. cabernet sauvignon, chardonnay, czy syrah.

350 ha winnic, na które łącznie składają się posiadłości w Lacjum i Apulii, są źródłem bardzo ciekawych win, które mam właśnie przed sobą.

Na początek trzy pozycje z Lacjum, a pierwszą z nich jest Donnaluce Lazio IGP Bianco 2023 to blend białych odmian, głównie malvasia del Lazio i greco z dodatkiem chardonnay. Wino dedykowane kobietom, etykieta przedstawia starą broszkę noszoną przez arystokratów. Dojrzewanie na osadzie w stalowej kadzi i w różnych rodzajach beczek. W kieliszku białe owoce, morela, agrest, mandarynka, brzoskwinia, liczi, blanszowane migdały, kwiaty i miód. Świeże, średnio pełne, bardzo przyjemne i niezwykle pijalne wino, które może sie podobać.

Pasuje do rozmaitych przekąsek, owoców morza, skorupiaków, sushi, tempury, ryby, makaronu z owocami morza, świeżego koziego sera.

Roma DOC Rosso 2021 to wino poświęcone Rzymowi i jego historycznej wielkości, jest celebracją bogactwa jego ziem. Kupaż montepulciano, cabernet franc i merlot, dojrzewa częściowo w stali, częściowo w rożnych drewnianych beczkach. Wino ukazuje nuty czerwonych owoców, dojrzałych owoców leśnych, zapach wiśni w alkoholu, truskawki, do tego suszone zioła, ocet balsamiczny, trochę ziemi i skóry oraz wanilii. W ustach dość pełne, dobrze zbudowane, miękkie, eleganckie, gęste, nasycone ciemniejszym owocem. Świetna relacja jakości do ceny i naprawdę solidne, smakowite wino.

Sprawdzi się np. do makaronu z ragu, z jagnięciną, wieprzowiną, risotto z salsiccią, coda alla vaccinara ( rzymski gulasz z ogona wołowego ), deską szynek i średnio twardych serów.

Roma DOC Rosso Riserva 2020 to topowa etykieta producenta, jeśli chodzi o apelację Roma DOC. Kupaż montepulciano, cabernet franc, merlot. Grona pochodzą z tych samych winnic, co w przypadku powyższej etykiety Roma Rosso, ale na wino klasy riserva wybiera się jedynie najlepsze owoce. Fermentacja w stalowej kadzi, dojrzewanie przez rok w dębowych barriques. Limitowana produkcja. Czerwone i ciemne owoce, śliwka, jeżyna, jagody, cassis, przyprawy, gałka muszkatołowa, kardamon, pieprz, nuta balsamicznego sosu. Wyraziste, pełne, bogate, gęste wino, a jednocześnie gładkie w ustach, z przyjemną taniną i dobrą równowagę. Poważna butelka.

Do makaronu z mięsnym sosem, dziczyzny, wołowiny, grillowanego mięsa, wyrazistych i cięższych sosów coda alla vaccinara, dojrzalszych i twardszych serów.

Teraz czas na trzy wina z Apulii z posiadłości Masca del Tacco. Na początek Lu Rappaio Primitivo di Manduria 2022, którego nazwa w dialekcie apulijskim oznacza ,,kiść”. Czyste primitivo z winnic obszaru Manduria DOC z 71-letnich krzewów. Fermentacja w stalowej kadzi, dojrzewanie na osadzie i dalsze dojrzewanie w drewnie. Częstuje nas wyraźną nutą dojrzałych owoców, jeżyną, truskawkowym dżemem, zapachem fiołków, suszonym rozmarynem, czekoladowym tłem, lekką owocową słodyczą wędzonej śliwki z dębowym akcentem. Esencjonalne, bogate, pełne, gładkie wino ,,gorącego południa”, które otula podniebienie konfiturowym owocem ze szczyptą przypraw. To solidny zawodnik w swojej klasie i bardzo dobra etykieta dla fanów primitivo, którzy powinni być zadowoleni z degustacji.

Do czerwonego mięsa, makaronu z mięsem lub kiełbaskami, mięsa z grilla, mięsa z sosem grzybowym, średnio twardych serów.

Li Filitti Primitivo di Manduria Riserva 2020, a więc idziemy dalej z primitivo. Nazwa wina w lokalnym jezyku oznacza ,,rzędy”, a etykieta powstaje z najlepszych gron odmiany primitivo ( z niewielkim dodatkiem innych czerwonych odmian ) z tych samych winnic i również 71-letnich krzewów, co powyższe Lu Rappaio. Minimum 24 miesiące dojrzewania, z czego przynajmniej 9 miesięcy w drewnianych kadziach. Wino ukazuje ciepło rozgrzanych w słońcu owoców, intensywną woń dzikich jagód, śliwkowej konfitury, suszone ciemne kwiaty, korzenne przyprawy, nieco grafitu, kakao, słodkawą czekoladowo-owocową nutę, wanilię. Pełne, bogate, soczyście owocowe, gładkie – bardzo udane primitivo bez zbędnej przesady. Zachwyceni będą miłośnicy stylu, ale obiektywnie wino powinni docenić także ci, którzy na co dzień primitivo omijają.

Sprosta poważniejszej mięsnej kuchni – wołowina, jagnięcina, dziczyzna, potrawka z zająca, gulasze, bogate dania makaronowe, równie bogate i wyraziste sosy.

Piano Chiuso Primitivo di Manduria Riserva 2021 to jeszcze jedno wydanie primitivo – wino z pojedynczej winnicy, gdzie wiek krzewów wynosi 83 lata. Wokół Mandurii znajduje się starożytna rezydencja otoczona starymi winnicami primitivo „zamkniętymi” murem. We Francji niektóre z najlepszych winnic również są otoczone murami. Winogrona pochodzące z tych „zamkniętych” winnic lub „clos” z francuskiego – miałyby inne właściwości i byłyby maksymalnym wyrazem gleby i terroir. Podejmując tę ​​tradycję, Felice Mergé stał się promotorem i wykonawcą „zamkniętego projektu winnicy”, podkreślając ten mały obszar poprzez produkcję nowego wina: Piano Chiuso Primitivo di Manduria Riserva, najlepszego wyrazu terytorium. 100% primitivo z wydłużoną maceracją, dojrzewanie przynajmniej przez 24 miesiące, z czego minimum 9 miesięcy w beczkach. Złożone wino o zapachu dzikich jagód, owoców leśnych, wiśni w likierze, goździków, fiołków, grafitu, z wędzonym owocem, pikantnymi przyprawami i wspaniałym balsamicznym wykończeniem. Wino jest owszem potężne, moc i swoista elegancja rywalizują tutaj ze sobą, obfitość, soczystość, intensywność smaków idą w parze z dobrą świeżością tego wina, słodka tekstura, taniny są wypolerowane, może alkoholu jest tutaj ciut za dużo, ale ogólnie rzec biorąc, jest to primitivo, które w swojej kategorii należy ocenić solidnie i polecić każdemu, kto kocha ten styl.

Wino można pić solo lub podać do obfitej kuchni, mięsa, dziczyzny, duszoznych policzków wołowych, grzybów, dojrzałych i twardych serów.

Poggio Le Volpi ze swoimi dwoma projektami – w Lacjum i Apulii – prezentuje nam się jako bardzo dobry producent, którego wina warto poznać. Ciekawe wina z Lazio i potężne etykiety z południa Italii, to tylko część portfolio od rodziny Mergé, w ramach którego każdy może znaleźć cos dla siebie.

Wina otrzymałem od producenta